Međunarodni dan dece obolele od raka - 15. februar 2024.

Obeležavanje Međunarodnog dana dece obolele od raka, nosi značaj koji se ogleda u više različitih polja – podizanjem svesti u društvu o važnosti malignih bolesti u dečjem uzrastu doprinosi se kvalitetnijem uključivanju svih pojedinaca u rešavanje najvažnijih pitanja, koja se prvenstveno ogledaju u osnaživanju napora za obezbeđenje neophodne dijagnostike, lečenja i nege obolelih, ali i pružanju potrebne podrške porodicama. Međunarodni dan dece obolele od raka ustanovljen je 2002. godine radi ujedinjavanja aktivnosti i slanja jasne poruke u kontekstu prethodno pobrojanih ciljeva, a deo Kalendara javnog zdravlja u Republici Srbiji postao je 2013. godine.

Procenjuje se da se u svetu godišnje postavi oko 400.000 dijagnoza malignih bolesti kod dece uzrasta 0-19 godina. Najčešće vrste malignih bolesti u dečjem uzrastu su leukemije, tumori mozga, limfomi, neuroblastom i Vilmsov tumor. Rana i tačna dijagnoza malignih bolesti kod dece, praćena efektivnim lečenjem, treba da bude cilj svakog učinkovitog pristupa u kontroli ovih bolesti.

Uspeh izlečenja raka kod dece je veliki, znatno veći nego u populaciji odraslih. U visokorazvijenim zemljama sveta, stopa preživljavanja prelazi 80%. Rano otkrivanje i tačna dijagnoza malignih bolesti kod dece mogu značajno uticati na povećanje verovatnoće preživljavanja, bolji odgovor bolesti na terapiju kao i manje skupo i manje intenzivno lečenje. Smatra se da koncept rane dijagnoze maligne bolesti kod dece obuhvata tri komponente: znanje i svest roditelja i zdravstvenih radnika o potencijalnim simptomima bolesti; tačnu i blagovremenu kliničku procenu i postavljanje dijagnoze; brz pristup potrebnoj terapiji. Postizanje boljeg efekta programa koji promovišu adekvatan pristup u ranom prepoznavanju i tačnoj dijagnostici malignih bolesti u dečjem uzrastu, ostvarivo je kao zajednički cilj (koji obuhvata i zajedničku akciju) vladinih tela, nevladinih organizacija kao i roditeljskih i udruženja građana.


Ukupan broj dece predškolskog uzrasta novoobolele od malignih neoplazmi u Beogradu, prema podacima iz populacionog registra za rak iznosi 10 u 2022. godini. Stopa registrovane obolele dece ovog uzrasta na 100.000 dece iznosi  8,3. U periodu od 2013. do 2022. godine, najčešće maligne bolesti kod dece predškolskog uzrasta se odnose na maligne neoplazme krvi i limfnog tkiva, znatno ređi su maligniteti oka, mozga i drugih delova centralnog nervnog sistema u posmatranih 10 godina, a zatim zloćudni tumori mokraćno-polnog sistema, štitaste žlezde i dr. žlezda sa unutrašnjim lučenjem, kao i kosti, kože i vezivnog tkiva.

Tokom 2022. godine u populacionom registru za rak registrovano je ukupno 25 dece novoobolele od malignih neoplazmi u Beogradu u uzrastu od 7-19 godina. U 2022. godini, maligne bolesti (neoplazme) dece i omladine uzrasta 7–19 godina beleže stopu obolevanja od 11,6/100.000. Prema grupama dijagnoza, kao najčešće u ovoj dobnoj grupi u 2022. godini izdvajaju se maligne neoplazme krvi i limfnog tkiva, zloćudni tumori muških polnih organa, zloćudni tumori štitaste žlezde i drugih žlezda sa unutrašnjim lučenjem, sekundarni zloćudni tumori nedovoljno definisane i neoznačene lokalizacije.