PCR testiranje na polno prenosive bolesti
Gradski zavod za javno zdravlje Beograd je uvođenjem molekularne dijagnostike omogućio korisnicima svojih usluga da urade sledeće analize:- Skrining na prisustvo visokorizičnih genotipova humanog papiloma virusa (HPV skrining)
- Određivanje pojedinačnog genotipa humanog papiloma virusa (HPV genotipizacija)
- Dokazivanje prisustva Chlamydia trachomatis
- Istovremeno dokazivanje prisustva Chlamydia trachomatis i Neisseria gonorrhoeae
- Istovremeno dokazivanje prisustva dva ili više polno prenosivih patogena primenom „STD“ panela (Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoeae, Mycoplasma hominis, Mycoplasma genitalium, Ureaplasma parvum, Ureaplasma urealyticum i Trichomonas vaginalis)
Humani papiloma virus (HPV/HPV) je vrsta DNK virusa bez omotača koji inficira epitelne ćelije humanih reproduktivnih i drugih organa. Prenosi se tokom intimnog (seksualnog) kontakta sa jednog partnera na drugog i jedna je od najčešćih polno prenosivih infekcija.Identifikovano je preko 200 genotipova HPV virusa, od kojih je grupa visokorizičnih genotipova povezana sa nastankom karcinoma grlića materice, kao i karcinoma anogenitalne i orofaringealne regije kod oba pola.
U najvećem broju slučajeva infekcija HPV virusom ne daje simptome, zbog čega je važno rano otkrivanje molekularnom dijagnostikom.
Chlamydia trachomatis – je najčešći bakterijski uzročnik polno prenosivih bolesti. Poznata je i kao pritajena infekcija jer većina zaraženih (80%), nema nikakve simptome. Prenosi se spermom, vaginalnim sekretom i krvlju, tokom oralnog, vaginalnog ili analnog seksualnog kontakta, kao i prilikom porođaja sa inficirane majke na novorođenče.
Ukoliko se ne leči, posledice mogu biti izuzetno opasne.
Neisseria gonorrhoeae – je bakterija koja izaziva gonoreju („triper“ ili „kapavac“).U većini slučajeva gonokok izaziva vrlo blage simptome, naročito kod žena. Kod mušaraca simptomi gonoreje mogu biti izraženiji (osećaj peckanja u mokraćnom kanalu, bol pri mokrenju, pojava belog ili žućkastog iscedka iz penisa... ). Neprepoznata i nelečena infekcija dovodi do pojave steriliteta, pelvične inflamatorne bolesti, vanmaterične trudnoće, itd.
Prenosi se kao Chlamydia trachomatis, a najbolje otkriva molekularnim metodama (PCR).
Trichomonas vaginalis je protozoa koja izaziva polnu bolest trihomonijazu. Oko 20-30% žena u reproduktivnom periodu je inficirano trihomonasom. Simptomi infekcije kod žena mogu ići od pojave žućkasto zelenkastog, penušavog vaginalnog sekreta, neprijatnog mirisa, bola pri mokrenju, do potpunog izostanka bilo kakvih simptoma. Muškarci su glavni prenosioci trihomonijaze i ako je kod njih infekcija najčešće asimptomatska. Osim polnim putem, trihomonas se može preneti i preko kontaminiranih sanitarnih čvorova, voda, bazena, itd. Nelečena infekcija dovodi do pojave steriliteta, poremećaja menstrualnog ciklusa kod žena, opadanja polne moći, itd.
Molekularna dijagnostika je najpouzdanija metoda za otkrivanje trihomonijaze.
 Mycoplasma spp. |
 Ureaplasma spp. |
Mycoplasma spp. i Ureaplasma spp. su koje se mogu naći u genito-urinarnom traktu žena i muškaraca, a najznačajnije vrste su Mycoplasma hominis, Mycoplasma genitalium, Ureaplasma urealyticum i Ureaplasma parvum.
Mogu biti deo normalne flore urogenitalnog sistema te kolonizacija ovim vrstama najčešće prolazi bez pojave bilo kakvih simptoma. Isto tako, infekcija ovim bakterijama može dovesti do pojave pritajene infekcije i njenog progrediranja u hronicitet. Posledice takve infekcije su pojava steriliteta, vanmaterične trudnoće, prevremenog porođaja, infekcije novorođenčeta prilikom porođaja, itd.
Infekcija se prenosi polnim kontaktom, a „zlatni standard“ za otkrivanje ovih bakterija je molekularna dijagnostika (PCR).
Testiranje na polno prenosive bolesti se kod osoba ženskog pola radi iz endocervikalnog brisa, a kod osoba muškog pola iz brisa uretre, nakon prethodne pripreme. Iz jednog uzorka moguće je uraditi više analiza istovremeno.
Uzorkovanje se obavlja u ambulanti Gradskog zavoda za javno zdravlje Beograd, svakog radnog dana od 8 do 12 časova. U ambulanti NIJE MOGUĆE uzimati uzorke trudnicama.
Navedene mikrobiološke analize žene mogu obaviti uz uput izabranog lekara, specijaliste ginekologije ili na lični zahtev, a muškarci uz uput izabranog lekara opšte prakse ili na lični zahtev.
- Ginekološke uzorke je najbolje (mada nije neophodno), uzimati sredinom ciklusa (12-18 dan)
- Ne uzimati uzorke tokom aktivnog menstrualnog ciklusa
- Pacijentkinja ne bi trebalo da ima seksualne odnose, niti da koristi intravaginalne lekove bar 48 sati pre uzimanja uzorka
Saveti za pripremu muškaraca:
- Pacijent ne bi trebalo da urinira minimum 2 sata pre uzorkovanja
