Međunarodni dan dece obolele od raka - 15.02.2014.

Prema Kalendaru zdravlja 15. februar se obeležava kao "Međunarodni dan dece obolele od raka". Maligne bolesti su jedan od glavnih globalnih zdravstvenih problema.

Svake godine u svetu oboli više od 160.000 dece od nekog oblika malignog tumora, a oko 90.000 dece umre od raka. Maligne bolesti kod dece i adolescenata čine 1 - 4 % svih karcinoma u svetu i ovaj se procenat kreće od 0 - 5 % u Evropi i do 4 - 8 % u Africi, uglavnom zbog razlika u starosnoj strukturi i očekivanoj dužini trajanja života na rođenju.

Ono što je činjenica je da svake godine, jedno do dvoje dece na 10.000 oboli od maligne bolesti  i da skoro 100.000 dece umre od raka pre nego što napuni 15 godina, a više od 90% njih je u zemljama sa ograničenim resursima. U razvijenim zemljama sveta prosečan godišnji broj novoobolelih od malignih tumora  je 165 na 1.000.000 osoba mlađih od 19 godina, što  čini 1% svih malignih bolesti u opštoj populaciji. Uprkos dobrim rezultatima lečenja, maligne bolesti su u razvijenim zemljama i dalje drugi po učestalosti uzrok smrtnosti kod dece uzrasta od 0 do 14 godina, odmah iza povreda.

Prema poslednjim podacima od malignih bolesti u Srbiji je obolelo 339 dece uzrasta od 0 do 19. godina, a tokom iste godine od raka je umrlo 52 dece ovog uzrasta. Više od 2/3 novoobolele dece i više od polovine umrle su uzrasta od 0 do 14. godina. Kao i u većini zemalja i u Srbiji je registrovan porast stopa incidencije od malignih tumora, ali i smanjenje stopa mortaliteta. Petogodišnje preživljavanje dece obolele od raka u uzrastu od 0 do 14 godina značajno je poboljšano, sa manje od 50% do  skoro 80% danas.

Zdravstvena zaštita dece se obezbeđuje sprovođenjem preventivnih mera kroz redovne sistematske preglede i zdravstveno vaspitni rad. Sadržaj i obim preventivnih mera u oblasti zdravstvene zaštite predškolske, školske dece i omladine  je regulisan Pravilnikom o sadržaju i obimu prava na zdravstvenu zaštitu i o participaciji kojim se obezbeđuje 16 sistematskih  pregleda u ovim uzrasnim kategorijama.

Cilj sistematskih pregleda je očuvanje i unapređenje zdravlja, sprečavanje, suzbijanje i rano otkrivanje bolesti i drugih poremećaja zdravlja. Prepoznavanje značaja obavljanja redovnih sistematskih pregleda je od ključnog interesa za roditelje i decu.

Obavljanje redovnih sistematskih pregleda omogućava organizovani  sistematski nadzor nad zdravljem od strane edukovanih zdravstvenih radnika kao i pružanje  adekvatnih  informacija deci i roditeljima kako  da  prepoznaju rane znake bolesti  u cilju blagovremenog lečenja.

Tokom 2012. godine u Srbiji je izvršeno 253.716 sistematskih pregleda novorođenčeta i odojčeta do 1. godine života. Sistematskim pregledima male dece    obuhvaćeno je oko 214. 637 dece ili 100 % populacije ovog uzrasta. Obuhvat školske dece ovim pregledima u Srbiji u 2012. godini je iznosio 69%