Mikrobiološke analize u laboratorijama Gradskog Zavoda

Već sedam decenija su mikrobiološke laboratorije Gradskog Zavoda za javno zdravlje Beograd mesto gde Beograđani, sa punim poverenjem, dolaze da urade bakteriološke, parazitološke i virusološke analize različitih uzoraka.

Nakon skromnih početaka posle Drugog svetskog rata i nastanka sa svrhom kontrole nad zaraznim respiratornim i crevnim bolestima, danas postojimo kao Centar za mikrobiologiju Gradskog Zavoda za javno zdravlje Beograd sa odlično opremljenim laboratorijama velikog kapaciteta u kojima rade stručni i posvećeni zdravstveni radnici.

U našem Centru se obrađuju i ispituju različiti uzorci pacijenata koji nam stižu iz Domova zdravlja sa teritorije Beograda, iz drugih zdravstvenih ustanova, kao i sa prijemnog odeljenja naše ustanove.

Većina mikrobioloških analiza se može uraditi na uput dobijen od lekara iz Doma zdravlja i to su analize koje su pokrivene ugovorom sa  Republičkim fondom zdravstvenog osiguranja. Za određene analize koje nisu pokrivene ugovorom sa RFZO, pacijent sam snosi troškove analize. Vodimo računa da cene naših usluga budu konkurentne i dostupne našim pacijentima.

U Centru za mikrobiologiju se nalaze tri laboratorije:

• laboratorija za bakteriološku dijagnostiku
• laboratorija za parazitološku dijagnostiku
• laboratorija za serološku dijagnostiku

U bakteriološkoj laboratoriji se vrši dijagnostika prisustva bakterijskih patogena i u njoj se obrađuju i ispituju brisevi grla, nosa, oka, uha, kože, rana, uzorci urina, stolice, sputuma i mnogi drugi. 

U parazitološkoj laboratoriji se vrši dijagnostika prisustva crevnih parazita kao što su protozoe i helminti iz uzoraka stolice ili perianalnog brisa.

U serološkoj laboratoriji se iz uzoraka krvi različitim serološkim tehnikama dokazuje prisustvo antitela i antigena mnogih infektivnih bolesti virusne, bakterijske i parazitske etiologije. Pored ovoga u serološkoj laboratoriji se mogu uraditi tumor markeri prostate kao i hormoni štitaste žlezde.

Veoma je važno da pacijenti budu upoznati o pravilnoj pripremi za uzimanje različitih uzoraka. To podrazumeva sledeće:

• Bris grla, jezika i nepca se uzima ujutru pre doručka i pre sprovođenja jutarnje higijene usne šupljine. Poželjno je bris uzeti pre početka antibiotske terapije. Kontrolni bris se uzima 2-5 dana nakon završetka sa  terapijom. Bris uzima medicinski tehničar.
• Bris nosa se uzima pre početka antibiotske terapije. Kontrolni bris se uzima 2-5 dana nakon završetka sa  terapijom. Korišćenje kapi za nos koje olakšavaju disanje kod prehlade ne ometa analizu. Bris uzima medicinski tehničar.
• Bris oka i uva se uzima pre umivanja i pre sprovođenja toalete spoljašnjeg ušnog kanala. Poželjno je bris uzeti pre početka antibiotske terapije. Bris uzima medicinski tehničar.
• Bris rane, kože, dojke i pupka se uzima pre početka antibiotske terapije. Bris uzima medicinski tehničar. 
• Ispljuvak odnosno sputum se uzima ujutru, pre doručka. Nakon ispiranja usta običnom vodom, potrebno je nekoliko puta duboko udahnuti i polako izdahnuti vazduh, a zatim duboko udahnuti, malo zadržati vazduh i iskašljati se što dublje i jače u sterilnu posudu za uzorkovanje sa širokim grlom. Uzorak treba da bude sekret iz disajnih puteva, a ne pljuvačka! Ispljuvak uzorkuje sam pacijent.
• Uzorak stolice za pregled na bakterije, viruse i gljivice se uzima nakon pražnjenja creva u posudu predviđenu za tu namenu, koristeći plastičnu lopaticu koja je pričvršćena na poklopcu posude. Uzima se onaj deo stolice koji sadrži sluz, krv ili gnoj. Dovoljna količina uzorka je 2-5 grama. Uzorak dostaviti u laboratoriju najkasnije 2 sata od uzorkovanja. Stolicu uzorkuje sam pacijent.
• Uzorak stolice za pregled na crevne parazite se uzima nakon pražnjenja creva u posudu predviđenu za tu namenu, koristeći plastičnu lopaticu koja je pričvršćena na poklopcu posude. Dovoljna količina uzorka je polovina zapremine posude za uzorkovanje. Uzorak dostaviti u laboratoriju najkasnije 2 sata od uzorkovanja. Stolicu uzorkuje sam pacijent.
• Perianalni bris se uzima ujutru, pre kupanja i pražnjenja creva. Veče i jutro pre uzimanja brisa ne treba koristiti nikakve preparate u predelu čmara. Bris uzima medicinski tehničar.
• Priprema pacijenta za davanje uzorka urina za urinokulturu podrazumeva intimnu higijenu sapunom i vodom i uzimanje srednjeg mlaza prvog jutarnjeg urina u sterilnu urin čašu. Uzorak se može uzeti i u posebnu posudu koja na poklopcu ima pričvršćene hranljive podloge tzv.urikult.  Uzorak dostaviti u laboratoriju najkasnije 2 sata od uzorkovanja. Urin uzorkuje sam pacijent.
• Pacijentima kojima se rade serološke analize nije potrebna posebna priprema. Pacijenti mogu imati lagan obrok pre davanja krvi. Krv uzima medicinski tehničar.
• Ukoliko lekar smatra da analizu treba uraditi tokom terapije antibiotikom, tu činjenicu treba naglasiti prilikom davanja uzorka.

Adresa Gradskog Zavoda za javno zdravlje Beograd je Bulevar despota Stefana 54a.

Broj telefona prijemnog odeljenja je 2078-608.

Radno vreme prijemnog odeljenja:
- prijem materijala: radnim danima 07:00-18:00, subotom 07:00-11:00
- vađenje krvi: radnim danima 07:00-12:00
- izdavanje rezultata: radnim danima 13:00-19:00, subotom 07:00-12:00

Ukoliko je potrebno da se uradi analiza krvi na prisustvo HIV virusa, krv se uzima u Savetovalištu za HIV/AIDS na IV spratu, radnim danima od 08:00 – 12:00