15. februar - Međunarodni dan dece obolele od raka 2019.
Svetski dan dece obolele od raka je ustanovljen 2002. godine od strane Međunarodne konfederacije Udruženja roditelja dece obolele od raka. Od tada se obeležava u 88 zemalja širom sveta. U Srbiji je ovaj datum postao deo nacionalnog Kalendra javnog zdravlja 2013. godine, na inicijativu udruženja roditelja i uz podršku Ministarstva zdravlja.
Maligne bolesti su jedan od velikih globalnih javno-zdravstvenih problema današnjice, koje su, prema statističkim podacima, čak i u razvijenim zemljama, drugi po učestalosti uzrok smrtnosti kod dece uzrasta od 0 do 14 godina, odmah iza povreda. Upravo zbog toga, obeležavanje ovog datuma ima za cilj da pažnju celokupne javnosti, stručne i opšte, usmeri ka važnoj misiji poboljšanja tretmana, nege, kvaliteta života, emocionalnih i socijalnih potreba dece obolele od raka, kao i njihovih najbližih.
Ove godine, Međunarodni dan dece obolele od malignih bolesti se obeležava pod sloganom „Nema više bola“ i „ Nema više gubitaka“ za decu sa rakom i njihove porodice, čime se želi postići da društvo u celini osigura pravo na ranu i pravilnu dijagnozu, pravo na dostupnost lekova koji mogu spasiti život svoj deci bez obzira gde žive u svetu, pravo na odgovarajući i kvalitetan medicinski tretman, kao i pravo na lečenje bez bola i patnje.
Rak kod dece čini od 0,4 do 4% svih malignih bolesti u opštoj populaciji širom sveta. U proseku, u svetu oboljevanje od raka kod dece čini 1% u strukturi oboljevanja od svih malignih bolesti, u Evropi 0,4% i u Srbiji oko 0,7%. Najveće učešće u strukturi oboljevanja se registruje u Africi, 4%, uglavnom zbog razlika u starosnoj strukturi i očekivane dužine trajanja života na rođenju.
U Srbiji se svake godine otkrije preko 300 novih slučajeva malignih bolesti u populaciji dece i mladih uzrasta do 19 godina. Kao i u većini zemalja u razvoju, u Srbiji je gotovo 2/3 novoobolele dece bilo uzrasta do 15 godina. Polovinu svih malignih bolesti dečijeg uzrasta čine leukemije, limfomi i tumori mozga koji su ujedno i najčešći razlog smrtnog ishoda kad je reč o malignim bolestima. Ipak, ohrabruje podatak da je petogodišnje preživljavanje u Srbiji u uzrastu do 14 godina poraslo sa nekadašnjih 54% na čak 80%, čime se približavamo postignućima razvijenih zemalja Evrope i sveta.
Prema podacima iz Populacionog registra za rak u Gradskom zavodu za javno zdravlje, broj dece obolele od malignih bolesti u Beogradu beleži opadajući trend i u 2017. godini iznosi: 16 u uzrastu do 7 godina i 23 u uzrastu od 7-19 godina. Najčešće su bile maligne neoplazme krvi i limfnog tkiva.
Važno je istaći da je uspeh izlečenja maligniteta kod dece izuzetno veliki, mnogo veći nego u populaciji odraslih. Stope preživljavanja, naravno, pre svega zavise od tipa karcinoma, ali i od faktora kao što su kapaciteti sistema zdravstvene zaštite, zdravstvene kulture, ali i od pratećih socio-ekonomskih činilaca. U prilog tome govori podatak da u visokorazvijenim zemljama sveta stopa preživljavanja dostiže čak 84%, ali da je ona u porastu čak i u pojedinim delovima sveta koji imaju slabije razvijene resurse, samo ukoliko postoji lokalna i međunarodna podrška u ovoj oblasti.
Svetska zdravstvena organizacija i Međunarodno udruženje za borbu protiv raka su postavili cilj da se do 2030. godine postigne eliminacija bola i patnje kod dece koja se bore protiv raka i da se preživljavanje svoj deci sa dijagnozom neke maligne bolesti u svetu poveća barem na 60%, kao i da se roditeljima olakša obezbeđivanje neophodne nege deci i u kućnim uslovima. To bi dovelo do približnog udvostručenja trenutne stope izlečenja i poštede milion života dece u narednoj deceniji.
